Verkaveling Nieuwe Media

Verkaveling nieuwe media.

Het zal u niet ontgaan zijn dat het rumoerige tijden zijn binnen het landschap van de nieuwe media. De hoofdrolspelers gaan al rollebollend met elkaar over straat. Is het een dynamisch proces wat niet voorkomen kan worden? Zijn het misschien geheime invloeden van buitenaf? Spelen er mogelijk te veel belangen? Of zijn het toch gewoon de oude ego’s die weer opspelen? Wie het antwoord heeft mag het zeggen. Het lijkt echter wel een soort pandemie die zich momenteel verspreidt binnen de wereld van de alternatieve media. De ene breuk is nog niet achter de rug of de volgende soap is alweer begonnen. Er wordt onderling hard gestreden om de volgers van een relatief kleine bubbel.

Weltschmerz

Wat er zich ten tijde van de breuk precies heeft afgespeeld bij Café Weltschmerz is niet bekend. De hoofdrolspelers hebben de onderlinge perikelen destijds aardig binnenskamers weten te houden; of thans toch voor het grote publiek. Een verschil van inzicht en toekomstvisie is de officiële uitleg. De oprichter van Weltschmerz kiest er daarom voor om medio 2023 zijn functie als directeur neer te leggen van het platform dat hij in 2014 had opgericht. Weltschmerz was ooit opgericht met als doel een alternatief te bieden voor de mainstream media, die volgens de oprichter te weinig kritische vragen stelden na de financiële crisis van 2008.

Onder zijn leiding groeide Café Weltschmerz uit tot een professioneel mediakanaal. Na zijn vertrek werd de leiding tijdelijk overgenomen door een interim-directeur, die een nieuwe visie voor het platform ontwikkelde. vervolgens werd het stokje overgedragen aan de huidige eigenaren van het platform. Zijn vertrek markeert een belangrijke verandering in het Nederlandse medialandschap. Café Weltschmerz verlegd zijn koers en ook de oud-oprichter slaat een nieuwe richting in met een eigen initiatief. Opvallend is wel de zeer expliciete mening die de oprichter van Weltschmerz plaatst op sociale media ten tijde van “de Blackbox affaire”.

Ongehoord Nederland

Bij Ongehoord Nederland gaat het er allemaal iets minder discreet aan toe. De oprichter van de omroep wordt in augustus 2024 op non actief gezet door de raad van toezicht, dit naar aanleiding van “een aantal serieuze klachten vanuit de eigen organisatie over zijn functioneren”. De oprichter ontkende de beschuldigingen van grensoverschrijdend gedrag en een angstcultuur en spreekt van een “coup” tegen hem. Hij overweegt juridische stappen tegen de leden van de raad van toezicht en het bestuur van ON! In oktober van dat zelfde jaar wordt hij ontslagen als bestuursvoorzitter van Omroep Ongehoord Nederland. De breuk werd publiekelijk uitgevochten waarbij het sentiment grotendeels ten dele viel aan de oprichter. Iets wat de omroep ON! vele leden heeft gekost.

Nog maar nauwelijks bekomen van al het moddergooien besluiten de overgebleven medewerkers en bestuursleden een nieuwe hoofdredacteur aan te wijzen. De keuze valt op een zeer omstreden man die in het nabije verleden enkele zeer kwalijke uitspraken heeft gedaan. De keuze voor deze nieuwe hoofdredacteur valt opnieuw niet in goede aarde bij de leden. Een nieuwe bestuurscrisis lijkt aanstaande. De aanstelling resulteert in vele boze berichten op de sociale media en lidmaatschap opzeggingen. Een officiële verklaring is er nooit gekomen. Evenmin als persoonlijke excuus. Maar gelukkig zijn daar nog de publieke subsidie gelden.

Blackbox

Ja, wie heeft het niet meegekregen!? De soap rondom Blackbox. Uitgebreid is er aandacht voor geweest in de nieuwe media. Eerst het theatrale filmpje van de oprichter waarin hij zijn vertrek aankondigt. Vervolgens een tweetal verklaringen vanuit het bestuur, zowel bij Weltschmerz als op het eigen Blckbx kanaal. Daarna is het weer de beurt aan de oprichter en een medewerker. Onder andere Vibestalk, de Blauwe Tijger, Jorn Luka en Bakkie met Bergsma worden bezocht om hun visie van het verhaal over het voetlicht te kunnen brengen. De Andere krant besteed er ook aandacht aan en ook Podkaars maakt een soort samenvattende beschouwing.

Bij elke registratie bemerk je al wel een soort vooringenomenheid. Het publieke sentiment lijkt opnieuw de kant van de oprichter op te vallen. Hoewel deze voor vele ook niet helemaal vrijuit gaat. Een soort dualiteit binnen de eigen bubbel, alsof er een keuze gemaakt moest worden. Als je niet mét mij ben, dan ben je tegen mij! Neutraal schijnt niet langer te mogen. Zo lijkt het.

Wat dit alles wel heeft opgeleverd is een mooie nieuwe uitdrukking; “een Mordechaï-tje doen”. Dit betekent zoiets als: “Iemand die jou een gerichte en relevante vraag stelt, betitelen als een storend of irritant persoon, omdat hij jouw lange en saaie verhaal steeds onderbreekt ter voorkoming van collectieve narcolepsie”.

Intervisie

In de zorg, waarin ik jaren werkzaam ben geweest, is het verplicht om periodiek een intervisie met collega’s te beleggen. Bij zo’n intervisie wordt er door één van de deelnemers een casus ingebracht. De overige aanwezigen stellen vervolgens vragen aan de hand van een bepaalde methodiek. Het doel is: inventariseren, evalueren en bijstellen. Op die manier voorkom je hopelijk een herhaling van ongewenst handelen. Het intervisie handboek kent een aantal belangrijke voorwaarden. Zo wordt de informatie altijd vertrouwelijk behandeld, wordt er niet geoordeeld, en moet je alles kunnen zeggen binnen een vertrouwde en veilige omgeving. De media zit echter iets anders in elkaar dan de zorg. Hier doet men kennelijk niet aan intervisie of zelfreflectie.

Conclusie

Op de lange weg van het oude naar het nieuwe liggen vele obstakels. De wegwijzers zijn verwijderd en het kompas moet soms worden gekalibreerd. De informatieoorlog waar we inzitten laat het niet zomaar toe dat nieuwe spelers zich mengen in de wereld van de journalistiek. Door het weg te zetten als desinformatie, door uitsluiting, én door middel van boetes wordt geprobeerd het vrije woord een zwijgen op te leggen. Maar uiteindelijk blijken wij zelf onze grootste vijand te zijn. Uiteindelijk blijkt de interne bubbel destructiever dan de externe krachten.

Zoals het licht nog zoekende is naar hoe zij het donker kan bestrijden, zo is de nieuwe media nog altijd zoekende naar een constructieve manier waarop zij zich kunnen verbinden en verenigingen. Vrij van belangen en ego’s. En ondertussen lacht de mainstream media zich helemaal kapot.