Ben jij altijd beschikbaar?

Een mooie vraag om eens bij stil te staan en vooral eerlijk te beantwoorden. En als het antwoord JA is, waarom dan?

Ik realiseer me dat dit een nogal confronterend blog kan zijn, maar tegelijkertijd heel verhelderend en wellicht geeft het je heel veel inzichten.

Carl Jung heeft hier veel onderzoek naar gedaan. Hij zegt dat wanneer je emotioneel, psychologisch en fysiek altijd beschikbaar bent, de wereld om ons heen controle over je heeft. In plaats van altijd beschikbaar te zijn en altijd (emotioneel) te reageren, zou je juist voor stilte of terugtrekking mogen kiezen. Niet uit boosheid, maar uit liefde voor jezelf. Een bewuste keuze dus, in plaats van een reactie vanuit conditionering (programmering).

Bedenk dat wanneer je niet toegankelijk of beschikbaar bent; wie wordt er dan wanhopig? Wie raakt er dan geïrriteerd en wie probeert er dan een emotie terug te krijgen? Ineens wordt het duidelijk dat het over de ander gaat en niet over jou. Tegelijkertijd maakt het duidelijk dat je gemanipuleerd wordt (zonder dat je het beseft). Vaak schiet je dan in please gedrag, wil je de lieve vrede bewaren en eigenlijk ben je bang om de ander te verliezen………iemand die eigenlijk niet echt aan jouw kant staat…..En toch geef je dan vaak toe, geef je jouw tijd en energie weg. En aan het einde van de dag ben je moe, gefrustreerd en leeg.

Mensen die jou nodig hebben voor bevestiging of aandacht hoeven maar op het knopje te drukken, maar zijn meestal zelf niet beschikbaar als jij hen nodig hebt. Het punt is dat wanneer je in het leven van de ander steeds beschikbaar bent, wie leeft dan jouw leven. Jung zegt dat je eigenlijk jezelf verlaat en wellicht geheel onbewust bevestiging zoekt dat je er toe doet, of je gewoon geliefd of gewaardeerd wilt voelen. Nu kost elke actie, gedachte of emotie energie en de vraag is waar je jouw energie aan wilt geven of laat je daar een ander over beslissen? Dus elke keer als je op iemand reageert, in discussie gaat, jezelf moet verdedigen, geef je jouw kostbare energie weg. Je herkent het vast wel, je zegt misschien wel dat je van iets of iemand moe wordt. Dat je het altijd druk hebt en niet aan je eigen zaken toe komt. Je ervaart stress en druk. Hierdoor wordt je alleen maar kwetsbaarder en een gemakkelijke prooi voor de manipulaties van anderen…..en mensen “ruiken” dat.

Wat gebeurt er nou als je grenzen gaat stellen, niet meer continu beschikbaar bent, of niet reageert op hulpvragen? De ander raakt geïrriteerd of voelt zich afgewezen. Of je krijgt te horen dat je raar bent/doet. Dat voelt dan weer heel naar en voordat je het weet, schiet je weer terug in je oude gedrag, je stelt jezelf weer beschikbaar. En weet je wat het vreemde is? Alles wat altijd beschikbaar is, wordt veel minder gewaardeerd dan dat wat schaars is. Word jij wel gewaardeerd, of is het voor jou en de ander normaal geworden dat je er altijd voor iemand bent?

Wanneer je wordt getriggerd zijn de meeste emotionele reacties simpelweg geprogrammeerd. In mijn cursus Herprogrammeren leg ik altijd uit dat het onbewuste brein een miljoen bits sneller reageert dan het bewuste brein. En programma’s komen altijd uit het onbewuste deel.

Jung zegt ook dat alles waar jij je aan irriteert bij anderen, leidt tot een beter begrip van jezelf. Je kijkt in de spiegel en stuit op je eigen schaduw. Op het moment dat iemand bij jou aanklopt voor hulp of jou zijn/haar verhaal vertelt, over de telefoon of vis a vis, vraagt de ander om jouw tijd en energie. Je mag je afvragen of je die tijd en energie wilt spenderen aan de ander. En vaak doe je dat, zonder dat je dat wilt of kunt. En zeg je dat dan? Vaak niet. En hoe komt dat dan?

Als je het blog Polyvagaal theorie hebt gelezen, zie dat please gedrag bij de Freeze stand hoort (handig, het rijmt: Freeze en Please). De bedenker van deze theorie, Dr. Stephen Porges, zegt dat je in die stand een masker draagt, een rol speelt, puur om te overleven. Het is dus een coping reactie op eerder trauma. Je gaat gewillig overal in mee. Ooit deed je dat voor je veiligheid, om buiten schot te kunnen blijven of niet afgewezen te worden en toch bij de groep te mogen horen. Lang geleden was dat namelijk dodelijk, op jezelf aangewezen zijn.

Als alles energie is en dezelfde energieën resoneren, kun je je misschien voorstellen dat mensen die jouw aandacht of tijd nodig hebben, een soortgelijk trauma als jij hebben meegemaakt. Hun overlevingsstrategie is controle hebben. En zonder dat je het beseft doe je mee aan een spel.

Mensen bedienen zich ook van projectie zodra ze niet direct krijgen wat ze willen. De emoties waar ze zelf mee worstelen, schrijven ze dan aan jou toe. Je bent flauw, arrogant, hard of geen goede vriend. Zodra jij gaat veranderen, niet meer emotioneel reageert maar observeert, ga je zien dat deze mensen het over zichzelf hebben. In feite nooit in jou als mens geïnteresseerd zijn geweest, maar in de rol die je (onbewust) speelde.

Nu leven we niet meer in de prehistorische tijd en hoeven we niet meer perse bij een groep te horen om te kunnen overleven. Dat komt goed uit, want de manier om met dit alles om te gaan is hierboven al benoemd: Stilte. Zodra je je terugtrekt, zwijgt of voor stilte kiest, kun je de energie die je bespaart op het please-gedrag, aan jezelf geven. Stilte is dé manier om jezelf te ontmoeten en je schaduw in het licht te zetten. Gaan herkennen dat je coping toepast (wat je ooit van pas kwam), maar nu je eenmaal ouder of volwassen bent, je deze strategie vanuit een kind-programma niet meer nodig hebt.

Stilte of terugtrekking kan ook heel lastig aanvoelen. Je verliest “vrienden” omdat je niet langer beschikbaar bent. Ook ben je niet langer meer hun spiegel en stopt de projectie. Ze worden nu zelf met hun eigen schaduw geconfronteerd waar ze altijd al zelf hun verantwoordelijkheid voor hadden moeten nemen. En feitelijk zijn ze nooit jouw vrienden geweest.

In de stilte kun je ontdekken dat je sommige dingen niet meer wilt doen en ruimte gaan maken voor wat je wel wilt in je leven. Je authenticiteit en autonomie hervinden en daardoor je kracht herwinnen. Het is ook niet (meer) nodig om uit te leggen wat je niet wilt of om jezelf te verdedigen. Waarom zou je dat doen als authentiek mens? Je bent aan niemand verantwoording schuldig.

Hoe meer vertrouwd je raakt met grenzen aangeven zonder uitleg, voor jezelf kiest zonder schuldgevoel, ontdek je dat je meer energie en tijd overhoudt en je leven meer kwaliteit heeft. Het heeft niks met egoïsme te maken of arrogantie, maar met zelfliefde.

Je gaat ook meer observeren in plaats van reageren want je gaat de projectie herkennen. Je wordt daardoor ook nog nauwelijks getriggerd. Hierdoor komt je zenuwstelsel in de Rest & Digest stand en zo beïnvloedt je je eigen gezondheid op een positieve manier.

Het bijzondere is dat jouw energie verandert doordat je meer in contact komt met jezelf, meer zelfrespect krijgt en je eigen waarde gaat ervaren en hierdoor resoneer je ineens met andere mensen. Mensen die begrijpen dat jouw tijd en energie kostbaar is. Mensen die zichzelf in jou herkennen, dus ook jouw waarde zien en respectvol naar je zijn. En omdat jij in liefdevolle verbinding met jezelf bent, zullen anderen ook een liefdevolle verbinding met jou aangaan. En nu kun je vanuit ware vriendschap en compassie je tijd en aandacht aan anderen geven……wanneer jij wilt. En zo kom je van overleven naar leven.

P.S. Ken je iemand die dit blog ook interessant zou vinden, deel het dan gerust!

P.S.S. Kun je hulp gebruiken bij dit proces, misschien is de cursus Herprogrammeren wel iets voor jou?